Nieuw landschap : plassen en veel vlak land.

De Bakelse Plassen vormen nieuw landschap. Het zand en grind dat daar uit de grond wordt gehaald is ooit door een vroege voorloper van de Maas neergelegd. Het zand is minder afgerond dan zand dat door de wind is vervoerd. Het scherpe rivierzand is zeer geschikt als bouw- en metselzand. Het water in de plassen is zo blauw omdat er (nog) geen algen in kunnen leven. Het bevat daarvoor te weinig voedsel. 

Het grind dat verspreid in het zand ligt, ziet er niet allemaal het zelfde uit. De glazig helderwitte stukjes zijn kwartsen. De grijze rechthoekige stukjes zijn zandstenen. Als algemene regel geldt dat de meer afgeronde stenen een langere weg in de rivier hebben afgelegd. Het grind is grotendeels afkomstig uit België en Frankrijk en door de Maas lang geleden naar Gemert-Bakel gebracht. De zeer hoekige donkere vuurstenen zijn door de rivier meegenomen uit Zuid-Limburg.

In het belang van de agrarische productie is in de vorige eeuw het landschap van Gemert en in mindere mate Bakel bijna helemaal vlak geworden. Ook is veel landbouwgrond omgezet in gebied voor woonwijken, industrie en natuur. En op dat vlakke land zijn nieuwe vormen van bestaan verschenen zoals groentekassen, maneges, champignon-, bomen-, aardbeien-, asperges-, preiteelt, edelherten en viskwekerijen.