Stuifzand en de randwal van Handel.

Rond 1800 vormt het stuivende zand een bedreiging voor Bakel, De Mortel en Handel. De gewassen op de akkers werden bedolven door het stuivende zand dat van de heide om de dorpen afwaait. In die dagen lijkt Gemert-Bakel veel op een woestijn.

De oorzaak is dat het vee alle begroeiing heeft opgegeten en de boeren hebben teveel hei- en grasplaggen gestoken voor de bemesting van de akkers. Daardoor zijn grote kale plekken zand ontstaan. Gelukkig wordt het grootste deel van het zand ingevangen in de bomen en struiken van de Handelse randwal. Een wal van eikenbomen werd vaker speciaal voor het invangen van het zand rond de akkers aangelegd. In Handel wordt die randwal tot 8 meter hoog; de Handelse bergen. De hoogste delen van de wal zijn midden 20ste eeuw voor bouwzand afgegraven.

Rond 1850 wordt de kunstmest uitgevonden. Het plaggensteken is nu niet langer meer nodig en de heide kan zich herstellen. Anders dan dekzand dat helder blond van kleur is, heeft stuifzand een beetje grijsgrauwe kleur. Dat komt omdat er humeuze bovengrond is mee gestoven. In de gemeente Gemert-Bakel liggen bij de Stippelberg, Esp, Hoogen-Aarle en op de Grotelsche Heide ook mooie stuifzandgebieden. Maar nergens in Gemert-Bakel is de randwal zo goed ontwikkeld als bij Handel.